Οι ανακατατάξεις που προκάλεσε η πανδημία έχουν φέρει αρκετά καταστήματα λιανικής αντιμέτωπα με σοβαρά προβλήματα. Παράλληλα, το “κύμα” ακρίβειας που παρατηρείται τον τελευταίο χρόνο έχει κάνει τους καταναλωτές διστακτικούς, επηρεάζοντας όπως είναι φυσικό και τις αγοραστικές τους συνήθειες.
Με βάση την τελευταία Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, η ανησυχία των καταναλωτών για την επίδραση της πανδημίας COVID – 19 στα οικονομικά του νοικοκυριού τους (50% δηλώνουν ότι τους ανησυχεί «Πολύ» και «Αρκετά») φαίνεται να επισκιάζει την ανησυχία τους για την επίπτωση στην υγεία τους (44% το αντίστοιχο ποσοστό). Η ανησυχία όμως τόσο για τα οικονομικά του νοικοκυριού, όσο και για την υγεία, υποχωρεί σημαντικά σε σχέση με την Μάρτιο του 2021, όταν τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 63% και 55%. Παράλληλα, κυριαρχεί ως συναίσθημα η ανησυχία (38%) για την πανδημία του κορονοϊού και παραμένουν ισχυρά αισθήματα όπως η ανασφάλεια (21%), η απογοήτευση (17%) η οργή (15%) και ο φόβος (15%).
Η πανδημία έφερε και μια σειρά από αλλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά, που φαίνεται ότι σε σημαντικό βαθμό θα παραμείνουν και μετά την λήξη της. Το 43% (έναντι 35% πριν έξι μήνες) δηλώνουν ότι θα πραγματοποιούν αγορές μέσω του διαδικτύου πιο συχνά, το 38% (από 20% τον Μάρτιο του 2021) δηλώνουν ότι θα χρησιμοποιούν συχνότερα βιντεοκλήσεις, το 33% απαντούν ότι θα πληρώνουν για τις αγορές τους μέσω κινητού πιο συχνά (από 29% πριν έξι μήνες), ενώ το 30% (έναντι 18% τον Μάρτιο του 2021) δηλώνουν ότι θα χρησιμοποιούν πλατφόρμες τηλεδιάσκεψης πιο συχνά. Ενισχύεται και το ποσοστό όσων απαντούν ότι θα εργάζονται από το σπίτι μέσω τηλεργασίας πιο συχνά (20% από 15% το προηγούμενο εξάμηνο). Δύο στους τρεις ερωτηθέντες δηλώνουν ότι έχουν εμβολιαστεί πλήρως ενάντια στον κορονοϊό, ενώ το 12% αναφέρουν ότι έχουν νοσήσει από COVID-19. Στον αντίποδα, το 11% δηλώνει ότι δεν σκοπεύει να εμβολιαστεί.
Στο μεταξύ, η ακρίβεια και η αύξηση των τιμών καταναλωτή κάνουν ήδη ιδιαιτέρα αισθητή την παρουσία τους. Οι καταναλωτές εκτιμούν ότι οι τιμές αυξήθηκαν ήδη, «Λίγο» (25%), «Αρκετά» (35%) ή «Πολύ» (21%) κατά το τελευταίο 12μηνο. Παράλληλα, η συντριπτική πλειονότητα (83%) των καταναλωτών εκτιμά ότι το επόμενο 12μηνο οι τιμές θα αυξηθούν με μικρότερο (9%), παρόμοιο (26%) ή μεγαλύτερο (48%) ρυθμό, σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα. Απαισιόδοξοι αλλά σε μικρότερο βαθμό εξακολουθούν να εμφανίζονται οι καταναλωτές όσον αφορά την εξέλιξη της ανεργίας, καθώς η πλειονότητα πιστεύει πως τα επίπεδα της ανεργίας θα αυξηθούν «πολύ» ή «λίγο» (54%, συγκριτικά με 71% τον Μάρτιο του 2021). Στασιμότητα παρουσιάζει ο δείκτης αξιολόγησης της συγκυρίας για την πραγματοποίηση σημαντικών αγορών (13% θεωρούν την συγκυρία κατάλληλη για σημαντικές αγορές, όπως έπιπλα, ηλεκτρικές/ηλεκτρονικές συσκευές κτλ, έναντι 14% τον Μάρτιο του 2021), παραμένοντας όμως σε πολύ αρνητικό έδαφος.
Θετικό κλίμα καταγράφεται στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, έπειτα από μια περίοδο ενάμιση χρόνου, που σημαδεύτηκε από έντονο προβληματισμό. Ο σχετικός δείκτης καταγράφεται ξανά μετά τον Σεπτέμβριο του 2019 σε θετικό έδαφος (στο +23 από -14 τον Μάρτιο του 2021) και στο υψηλότερο σημείο από την έναρξη των μετρήσεων του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ τον Μάρτιο του 2009. Θετική – και στο καλύτερο επίπεδο από την έναρξη των μετρήσεων του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ” – είναι η εικόνα ως προς την εξέλιξη της επιχειρηματικής τους κατάστασης (από -44 τον Μάρτιο του 2021, σε +10 σήμερα), ενώ και η αποτίμηση για την εξέλιξη της ζήτησης το περασμένο εξάμηνο βρίσκεται στο καλύτερο σημείο από την έναρξη των μετρήσεων του “Βαρόμετρου ΕΒΕΘ” (+31 από -29 τον Μάρτιο του 2021). Σταθερά θετικές είναι οι προσδοκίες για την εξέλιξη της ζήτησης στο επόμενο εξάμηνο (+27 από +32 το προηγούμενο εξάμηνο). Παρατηρούνται θετικές εκτιμήσεις για την εξέλιξη της απασχόλησης στον κλάδο το προηγούμενο εξάμηνο και τάση ενίσχυσης της απασχόλησης το επόμενο, ενώ αναμένεται και ανάκαμψη των τιμών στους επόμενους έξι μήνες.
Σημαντική βελτίωση του κλίματος καταγράφεται στις επιχειρήσεις Λιανικού Εμπορίου σε σχέση με τον Μάρτιο του 2021, με τον σχετικό δείκτη να περνάει και πάλι σε θετικό έδαφος, επίσης μετά από ενάμιση χρόνο και μάλιστα στο υψηλότερο του σημείο από την έναρξη των μετρήσεων του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ. Η τιμή του δείκτη διαμορφώθηκε στις +11 μονάδες απο -11 τον Μάρτιο του 2021. Επίσης, για πρώτη φορά στην ιστορία των μετρήσεων του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ, εμφανίζεται θετική, με εντυπωσιακή βελτίωση σε σχέση με τον προηγούμενο Μάρτιο 2021 (+6 από -49), αξιολόγηση για την εξέλιξη των πωλήσεων κατά το προηγούμενο 6μηνο, ενώ σταθερά θετικές εμφανίζονται οι εκτιμήσεις για τις πωλήσεις το επόμενο 6μηνο (+15 μονάδες από +18 τον Μάρτιο του 2021). Επιπλέον, οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη των παραγγελιών το επόμενο εξάμηνο παραμένουν σταθερές σε οριακά θετικό επίπεδο. Προβλέπεται δε, ελαφριά αύξηση της απασχόλησης στον κλάδο τους για το επόμενο διάστημα, ενώ επιβεβαιώνονται κι εδώ οι εκτιμήσεις για επικείμενη σημαντική αύξηση των τιμών των προϊόντων.
Eleni Sarandaki