Ενδιαφέροντα συμπεράσματα και τάσεις σε σχέση με τις αγοραστικές συνήθειες του κοινού αποτυπώνει πρόσφατη μελέτη του ΣΕΛΠΕ, που υλοποιήθηκε με την επιστημονική υποστήριξη του
εργαστηρίου ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και έλαβε χώρα τον Ιούνιο μέσω Πανελλήνιας Έρευνας σε δείγμα 865 καταναλωτών.
Πιο συγκεκριμένα, η οικονομική επίδραση της πανδημίας γίνεται εμφανής, καθώς 1 στους 2 καταναλωτές (49%) δηλώνει ότι ο πιο σημαντικός παράγοντας όταν αγοράζει προϊόντα είναι τα χρήματα που δίνει, ενώ μόλις το 23% δηλώνει ότι είναι η ποιότητα.
Παράλληλα καταγράφεται και ένα υψηλό ποσοστό 10% των καταναλωτών που αγοράζουν με κριτήριο την υγιεινή και την ασφάλεια, ενώ ένα 6% δηλώνει το κριτήριο της άνεσης/ευκολίας (convenience) που επίσης σχετίζεται με τα μέτρα λειτουργίας των καταστημάτων.
Διαφορετική και μεικτή εικόνα καταγράφεται στα κριτήρια επιλογής καταστημάτων, όπου ναι μεν παράγοντες όπως οι χαμηλές τιμές και οι προσφορές επιτυγχάνουν υψηλές βαθμολογίες, αφετέρου άλλοι παράγοντες, όπως η καθαριότητα, το προσωπικό και η διαμόρφωση του καταστήματος επίσης παίζουν σημαντικό ρόλο. Κι εδώ όμως καταγράφεται επίδραση της πανδημίας. Για παράδειγμα μεγάλες μειώσεις σε σχέση με το 2019 στη σημασία που έχουν παράγοντες όπως το πρόγραμμα επιβράβευσης και οι υπηρεσίες αναψυχής αποδίδονται στην αλλαγή της αγοραστικής συμπεριφοράς του κοινού.
Παράλληλα σημειώνεται αρκετή σημασία στους αναδυόμενους παράγοντες επιλογής καταστήματος λόγω των μέτρων προστασίας, με κυριότερο το να τηρείται ο προβλεπόμενος αριθμός ατόμων μέσα στο κατάστημα, η απολύμανση των χώρων και το αντισηπτικό στην είσοδο. Αντίθετα η χρήση γαντιών και η παροχή τους κατά την είσοδο στο κατάστημα, όπως και η παροχή μάσκας δεν φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο.
Θα πρέπει βέβαια να σημειωθεί, ότι κατά βάση τα κύρια κριτήρια επιλογής καταστήματος σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση του Οκτωβρίου του 2019, δεν έχουν διαφοροποιηθεί σημαντικά. Οι νέοι παράγοντες λόγω της πανδημίας παίζουν μεν ένα ρόλο, αλλά όχι πρωταγωνιστικό στη διαδικασία επιλογής καταστήματος και περισσότερο συμπληρώνουν τη διαδικασία της αγοράς. Άλλωστε η εφαρμογή των μέτρων στο λιανεμπόριο είναι αυστηρή και επομένως δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφοροποιήσεις σε αυτόν τον τομέα ανάμεσα στα σημεία πώλησης.
Η βασική επίδραση της πανδημίας είναι στην ταχύτητα με την οποία θέλουν να κάνουν τις αγορές τους οι καταναλωτές. Το 46% δηλώνει ότι όταν είναι στο κατάστημα θέλει να κάνει τις αγορές του όσο πιο γρήγορα γίνεται και να φύγει από το κατάστημα (π.χ. για να μην εκτεθεί σε κίνδυνο περισσότερο απ’ όσο χρειάζεται). Αυτή η τάση σχετίζεται και με την ζήτηση για άνεση αγορών convenience.
Παράλληλα 1 στους 3 καταναλωτές δηλώνει την απέχθεια τους προς τις ουρές αναμονής που δημιουργούνται στα καταστήματα, οι οποίες φαίνεται ότι είναι προβληματικές. Το 31% του κοινού δηλώνει ότι απολυμαίνει τα προϊόντα πριν τα βάλει στο σπίτι του, ενώ ένα 10% ότι φοβάται να επισκεφθεί τα καταστήματα, κάτι που συνδέεται και με το υψηλό 18% που προτιμάει να αγοράζει εξ αποστάσεων προϊόντα και σχετίζεται με την αύξηση των ηλεκτρονικών αγορών.
Τα αποτελέσματα της έρευνας καταγράφουν τη σημαντική αλλαγή που επήλθε στο καταναλωτικό κοινό το τελευταίο 6-μήνο και την μεγάλη επίδραση της κρίσης του COVID-19 στο καταναλωτικό κλίμα και στην αγορά της λιανικής στην Ελλάδα.
Eleni Sarandaki